ทำความรู้จักกับการม็อดเกม การปรับแต่งไฟล์เกมเพื่อเพิ่มความสนุกให้วิดีโอเกม

วิดีโอเกม สื่อบันเทิงสำเร็จรูปที่ส่งตรงจากมือผู้พัฒนาถึงมือผู้เล่น แต่ในบางครั้ง หลายสิ่งหลายอย่างในเกมอาจไม่โดนใจคนเล่น จึงถือกำเนิดเป็นการปรับแต่งตัวเกม หรือที่ภาษาเกมเมอร์อย่างเรา ๆ เรียกกันว่า Mod (ม็อด) หรือแบบเต็ม ๆ คือ Modification มันคือการปรับเปลี่ยน ปรับแต่งหลาย ๆ อย่างภายในเกมให้เป็นอย่างที่ผู้เล่นต้องการ เชื่อว่าแฟนเกมทุกท่านน่าจะเคยลงม็อดเกมกันมาบ้างแล้ว แต่สำหรับคนที่ไม่รู้ วันนี้เราจะมาทำความรู้จักกับสิ่งที่เรียกว่า “ม็อด” กัน

ม็อดเกม คืออะไร ?

ม็อดเกม คือการดัดแปลงตัววิดีโอเกม เป็นการดัดแปลงที่เกิดขึ้นโดยฝีมือของผู้เล่น หรือแฟน ๆ เกมเอง ซึ่งอาจจะมีการปรับเปลี่ยนตั้งแต่เล็กน้อย หรือเปลี่ยนยกแผงใหม่ทั้งหมด ขึ้นอยู่กับความสามารถของคนทำม็อด โดยในปัจจุบันมันได้กลายเป็นปัจจัยสำคัญในการเล่นเกมมากขึ้นเรื่อย ๆ สาเหตุจากม็อดบางเกมที่ประสบความสำเร็จอย่างสูง มันเป็นการเพิ่มความลุ่มลึกให้กับตัวงานต้นฉบับ ซึ่งอาจจะเป็นมุมมองที่ทางผู้พัฒนาไม่ได้เห็น แต่คนเล่นเห็น จึงทำการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงในส่วนนั้น ๆ ซึ่งปัจจุบัน ม็อดของเกมก็มีมากมายหลากหลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับว่าเกมนั้นเป็นเกมรูปแบบใด ประเภทใด และคนทำม็อดเองก็ต้องมทักษะทางด้านเทคนิคด้วย

ในช่วงแรกเริ่มสมัยปี 1980 จุดประสงค์ของการม็อดเกม ไม่มีอะไรมากไปกว่าในด้านการพัฒนารูปแบบงานศิลป์ให้ดูสวยงามและลื่นไหลขึ้น แต่ในยุคต่อมา เริ่มทำการดัดแปลงรูปแบบการเล่น หรือเมคคานิคของเกมให้แตกต่างกันออกไป และเริ่มกลายเป็นที่นิยมขึ้นมา โดยปัจจุบันเว็บไซต์ยอดนิยมที่ใช้ในการม็อดเกม และเป็นชุมชนรวมเหล่านักม็อดก็มีตั้งแต่ Nexus Mods, Mod DB หรือ Steam Workshop เป็นต้น โดยในอดีตนั้น ม็อดหมายถึงการที่ผู้เล่นสามารถดัดแปลง แก้ไขสิ่งต่าง ๆ ภายในเกมเองได้ ยกตัวอย่างเช่นการสร้างด่านการเล่นขึ้นมาเองเป็นต้น

จุดเริ่มต้นของการม็อดวิดีโอเกมขนาดใหญ่

อย่างที่กล่าวไปว่า การม็อดเริ่มจากปี 1980 แต่ช่วงแรกมันยังไม่ใช่การม็อดที่ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงตัวเกม โดยเกมแรกที่รองรับและสนับสนุนการม็อดแบบเต็ม ๆ เลยคือ Lode Runner ปี 1983 ที่ปล่อยให้ผู้เล่นออกแบบและสร้างฉากในเกมขึ้นมาได้ด้วยตัวเอง และต่อมาคือ Wolfenstein 3D โดยเกมนี้ผู้พัฒนาไม่ได้ตั้งใจให้ผู้ใช้สามารถดัดแปลงเกมได้ แต่ดันมีคนไปหาวิธีด้วยตัวเองจนเจอ แต่เกมแรกที่มีการม็อดขนาดใหญ่อย่างจริงจังคือ Doom ในปี 1993 โดยตอนนั้นทางผู้พัฒนาอย่าง id Software ยื่นเงื่อนไขให้กับเหล่าทีมม็อดว่า ม็อดควรใช้งานได้กับเวอร์ชั่นขายปลีกของตัวเกมด้วย ไม่ใช่แค่ตัว Demo  และทำให้ Doom กลายเป็นเกมที่ได้รับความนิยมในการม็อดเป็นอย่างมาก ต่อมายังมีม็อดสำหรับเกม Quake ที่ใส่โหมดมัน ๆ ที่หลายคนรู้จักกันดีในปัจจุบันอย่าง Capture the Flag หรือ Team Fortress เข้าไป จนกลายเป็นมาตรฐานสำหรับเกมยิงปืนยุคนี้ และไม่ใช่แค่เกมโหด ๆ สำหรับหนุ่ม ๆ เลือดร้อนเท่านั้น เพราะตอนนั้นเกมเลี้ยงสัตว์ Petz และ Creature ก็มีการม็อดเกมให้เหมาะสมกับเด็กผู้หญิงมากขึ้น

สิ่งที่ทำให้แฟนเกมลุกขึ้นมาทำม็อดนั้น ส่วนใหญ่มีสามแรงจูงใจหลัก ๆ นั่นคือ ทำเพื่อแก้ไขเกม แสดงออกถึงความเป็นตัวเอง และคาดหวังว่าจะได้ก้าวเข้าสู่อุตสาหกรรมวิดีโอเกม แต่อย่างไรก็ตาม เป็นเรื่องยากมากที่ผู้ดัดแปลงวิดีโอเกมหรือคนทำม็อดเกมจะได้เข้าสู่วงการพัฒนาเกมมืออาชีพ เพราะโลกของการม็อดและการทำงานจริงนั้นเป็นคนละเรื่องกันเลยทีเดียว

ม็อดช่วยทำให้เกมเกมหนึ่งเปลี่ยนไปได้มากมาย และไม่มีที่สิ้นสุด

การม็อดเกม และการดัดแปลง จะสามารถทำสิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ ภายในเกมได้มากมาย ตั้งแต่การแก้ไขข้อบกพร่อง แก้ไขข้อความบนหน้าจอที่ผิดมาจากผู้พัฒนา เพิ่มคอสตูมเครื่องแต่งกาย ปรับวิธีการทำงานของอาวุธ และอื่น ๆ อีกมาก เราจะเห็นได้ว่า สิ่งฮา ๆ ที่เป็นไวรัล ส่วนมากจะเกิดจากการทำม็อดทั้งสิ้น ยกตัวอย่างเช่น Elden Ring ที่มีการม็อดใส่รถไฟโธมัสเข้าไปในเกม หรือม็อด Easy Mode ที่ทำให้เราโดนศัตรูตีเบาลง ได้ค่าประสบการณ์มากขึ้น หรือที่แฟน ๆ ชาวไทยนิยมกันอยู่ตอนนี้ ก็คือม็อดเปลี่ยนภาษาในเกมให้เป็นภาษาไทย หรือพากย์ไทย ซึ่งเป็นม็อดยอดนิยมของแฟน ๆ ชาวไทยกันอยู่ในตอนนี้

หรือจะเป็นการปรับเปลี่ยนตัวละครหลักในเกม บางเกมก็สามารถทำได้ ที่เห็นได้ชัดคือ SIFU ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ที่มีการดัดแปลงตัวละครเอกในเกมมากมาย ให้เป็นทั้ง Stret Fighter, Yu-Yu Hakusho, The Matrix หรือแม้แต่เจ้าหญิงดิสนีย์ การทำเช่นนี้ไม่ได้ส่งผลกระทบกับ Core Gameplay ของเกมแต่อย่างใด แต่การเปลี่ยนแปลงรูปลักษณ์ภายนอกก็ทำให้เกมดูสนุกขึ้นได้แล้ว

ยังมีม็อดจำพวกที่ปรับปรุง Performance ของวิดีโอเกมอีกมากมาย เช่น Mod Remaster ตัวเกม ที่แสดงผลด้านกราฟิกให้สวยงามมากยิ่งขึ้น หรือม็อดที่ปรับปรุงกลไกการเล่นไปเลย เช่น A.I. ที่ลดความโหดลง ทำให้เกมเล่นง่ายขึ้นเป็นต้น โดยปกติแล้ว การม็อดเกมให้ภาพสวยขึ้นจะเน้นไปที่เกมเก่า ๆ ยกตัวอย่างเช่น Far Cry 2 ที่มีม็อดบางตัวทำให้เกมมีกราฟิกใกล้เคียงกับเกมยุคปัจจุบัน และทำให้ตัวเกมมีความน่าสนใจมากขึ้น แม้จะเป็นเกมเก่าแล้ว

แหล่งรวม Mod ที่สำคัญในปัจจุบัน

ปัจจุบัน ด้วยความนิยมของการม็อดเกมอย่างแพร่หลาย ทำให้มีเว็บไซต์ชุมชนต่าง ๆ รวบรวมผลงานของเหล่านักม็อด นักพัฒนาเกมกันไว้อย่างมาก โดยปัจจุบันจะมีทั้งหมด 3 แหล่งใหญ่ ๆ

 

 

• Steam Workshop – หากคุณไม่เคยติดตั้ง หรือรู้จักกับการม็อดมาก่อน Steam Workshop เป็นจุดเริ่มต้นที่ดี เพราะคุณจะพบกับเกมหลายร้อยเกมที่รองรับการม็อด และชุมชนทำม็อดอีกมากมาย พร้อมให้คุณติดตั้งได้อย่างง่าย ๆ ไม่ว่าจะเป็น CS:GO, Cities: Skylines, Portal 2, Prison Architect และอื่น ๆ อีกเพียบ โดยทั่วไปแล้ว Steam Workshop จะแบ่งหมวดหมู่ออกไปเป็นหลาย ๆ ประเภท และใช้งานได้ง่าย คลิกเดียวก็แทบจะจบทุกอย่าง ทำให้มือใหม่ที่อยากลองลงม็อดเกมนั้น ตรงนี้จะทำได้ง่ายที่สุด
  

 

• Nexus Mod – แม้ว่า Steam Workshop จะเรียบง่ายมาก และยอดเยี่ยมมาก แต่หากม็อดตัวนั้นมีความซับซ้อนถึงขั้นดัดแปลงแอนิเมชั่น ไฟล์เกมบางอย่าง ม็อดเหล่านั้นล้วนถูกนำมาลงให้กับเว็บรวบรวมม็อดอย่าง Nexus Mod ที่ทั้งม็อดแบบธรรมดา และม็อดแบบซับซ้อนกว่า 600 เกม โดยม็อดเกมที่โดดเด่นที่สุดน่าจะหนีไม่พ้นเกมจากค่าย Bethesda ไม่ว่าจะเป็นพวก The Elder Scrolls, Fallout และอื่น ๆ อีกมากมาย โดย Nexus Mod นี้จำเป็นต้องสมัครบัญชีเว็บไซต์เพื่อดาวน์โหลดและติดตั้ง ปัจจุบันเว็บไซต์มีสมาชิกกว่า 15 ล้านคน และมีเจ้าหน้าที่คอยดูแลความเรียบร้อยด้วย
  

 

• Mod DB อีกหนึ่งชุมชนชาวม็อดที่มีมาตั้งแต่ปี 2002 ทำให้ส่วนมากเป็นแหล่งรวมม็อดเกมเก่า ๆ เช่น S.T.A.L.K.E.R. / Half-Life / Doom ทำให้มันเป็นแหล่งหาม็อดเกมเก่า ๆ ที่อาจหาไม่ได้ใน Steam Workshop หรือ Nexus Mod
  

การม็อดเกม ผิดหรือไม่ผิด ?

เป็นคำถามที่ในวงการเกมบ้านเราตั้งคำถามมาได้สักพัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเหลานักทำม็อดเกมภาษาไทยทั้งหลายที่แฟน ๆ เกมเมอร์ผู้ใจดีก็อยากจะสนับสนุนค่าเหนื่อยกันบ้าง แต่ในความเป็นจริงแล้ว การทำม็อดเกมนั้น ถือเป็นการดัดแปลงแก้ไขตัวไฟล์เกม ที่ทางผู้พัฒนาถือสิทธิ์ความเป็นเจ้าของอยู่ ดังนั้น หากมันถูกนำไปดัดแปลงและใช้ในเชิงพาณิชย์ ก็ถือว่าเป็นเรื่องที่ผิดอย่างแน่นอน ดังนั้นเหล่านักทำม็อดจึงมักจะเปิดรับ Donate ตามกำลังศรัทธาของแฟน ๆ มากกว่า ซึ่งวิธีนี้ บนเว็บไซต์ Nexus Mod ก็มีระบบจ่ายเงินสนับสนุนคนทำม็อดเช่นกัน แล้วแต่ศรัทธาแฟน ๆ แต่การเปิดเก็บเงินกันอย่างโต้ง ๆ นั้น ทำไม่ได้ และเป็นเรื่องผิดอย่างแน่นอน

ต่อจากนี้ที่วงการเกมและเทคโนโลยีกำลังก้าวหน้าไปเรื่อย ๆ การม็อดเกมจะยังคงมีต่อไปอีกนาน และเราน่าจะได้เห็นอะไรแปลก ๆ หรือโดดเด่นอีกมาก จากเหล่าชุมชนคนทำม็อดผู้รักในการดัดแปลงเกมเหล่านี้