หนึ่งในระบบที่เหล่าเกมเมอร์ทั้งรัก ทั้งชัง น่าจะเป็นระบบเสพเกลือที่เราคุ้นเคยกันอย่างการไขตู้กาชาปอง เพื่อตามหาตัวละครสุดเลิฟและไอเทมสุดรัก แต่แม้หลายคนจะเกลียดมันแค่ไหน ก็ยังมีคนอีกจำนวนมากที่ยินยอมจ่ายเงินเพื่อตามหาไอเทมที่เราต้องการ หรือดีไม่ดีคนยินดีจ่ายก็คือคนเดียวกับที่บ่นนั่นแหละ แล้วทำไมระบบเกมแบบนี้ แฟนเกมถึงทั้งรัก ทั้งเกลียด ขอเชิญทุกท่านวางถุงเกลือลงก่อน แล้วมาพูดคุยกันในประเด็นของวันนี้
ลงทุนน้อย กำไรเยอะ
รูปแบบของเกมกาชานั้นมีมาสักพักใหญ่ ๆ ในวงการเกมแล้ว ซึ่งถ้ามองแบบผิวเผิน คำตอบว่าทำไมกระแสของมันถึงมาแรงก็ง่ายมาก นั่นเพราะมันเป็นเกมที่ลงทุนน้อยแต่กำไรเยอะ แต่นั่นหมายความว่าแบรนด์หรือผลิตภัณฑ์เกมก็ได้รับการยอมรับในวงกว้างและเป็นที่รู้จักดีพอด้วย ไม่อย่างนั้นทำระบบแบบนี้ออกมา มีแต่โดนด่า ไม่ก็สับจนเละแน่นอน
และนอกจากนั้นตลาดเกมส่วนมากก็ถูกบอยคอตจากระบบอย่าง Microtransaction หรือ Loot Box (สังเกตได้ว่าหากเกมไหนเปิดตัวมาแล้วบอกว่ามีระบบนี้ ก็จะโดนชิงด่าไปก่อนเลยเป็นธรรมเนียม) แต่กลับกัน เกมไหนที่มีระบบ Gacha ถ้าคนจะชอบก็ชอบเลย แต่ถ้าเกลียดก็เกลียดเลยเช่นกัน
และด้วยการที่ลงทุนน้อย แต่กำไรเยอะแบบนี้ หลายเกมจึงหันมาใช้ระบบนี้ใส่เข้าไปในเกมของตัวเอง เชิญชวนให้ผู้เล่นเติมเงินเพื่อหมุนตู้กาชาปอง เพื่อหวังว่าจะได้รับไอเทมที่ใช่ ตัวละครที่ชอบ บางคนโชคดีหน่อย ไม่กี่บาทก็ได้แล้ว แต่ถ้าคนไม่ระวังตัว ก็อาจจะหมดเงินกับค่าหมุนกาชาไปพอ ๆ กับค่าซื้อเกมระดับ AAA
จุดเริ่มต้นของระบบนี้มาจากไหน ?
ว่ากันว่าเกมแรกที่ใส่ระบบนี้เข้าไปในเกมคือเกมมือของญี่ปุ่นในชื่อ Dragon Collection ที่เป็นเกมของ KONAMI ในตอนแรกตัวเกมมีแผนจะขาย DLC แต่เอาไปเอามา ไอเดียกาชาปองนี่แหละที่พวกเขาเลือกจะสร้างมันขึ้นมาในเกมแทน และด้วยระบบนี้แหละที่ทำให้ Dragon Collection ทำเงินให้กับ KONAMI อย่างมหาศาลในเวลาอันรวดเร็ว และการตลาดของเกมมือถือและเกมทั่วไปก็ไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป
กาชากลายมาเป็นส่วนหนึ่งของระบบเกมหลากหลายประเภท และหลากหลายแนว แต่ที่เราเห็นได้บ่อยที่สุดก็น่าจะหนีไม่พ้นเกมมือถือ และเกม MMORPG แบบออนไลน์ทั่วไป ก็มีให้เห็นบ้าง แต่ไม่นิยมแพร่หลายเท่ากับเกมมือถือนัก
การทำงานของระบบกาชาปองในหลาย ๆ เกมก็เหมือนกับกาชาในชีวิตจริง นั่นคือผู้เล่นต้องใช้ไอเทมในเกม (ที่ส่วนมากต้องใช้เงินจริงในการเติมเข้าไปในเกม) หยอดเข้าไปในตู้กาชา จากนั้นระบบจะสุ่มไอเทม หรือตัวละครออกมาให้เรา แต่ละตู้กาชาก็จะมีไอเทมเด็ด ตัวละครเด็ดประจำตู้ ทำให้หลายคนเติมกันอย่างเอาเป็นเอาตายเพื่อคว้าไอเทม หรือตัวละครนั้นมาให้จงได้
โดยไอเทมและตัวละครที่ได้จากตู้กาชาเหล่านี้ก็มักจะเป็นระดับสูง ระดับพิเศษ ที่หายาก และมีคุณภาพสูง หาได้จากการหมุนตู้กาชานี้เท่านั้น นั่นจึงเป็นเหตุว่าทำไมใครหลายคนจึงยอมทุ่มเงินเพียงเพื่อให้ตัวละครในเกมเก่ง และแกร่งเหนือใครในเกม
และแม้ว่าระบบนี้จะเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลาย แต่กลับกันในวงการเกมยุคปัจจุบันก็มีเกมเมอร์จำนวนไม่น้อยที่ต่อต้านระบบนี้ ถึงขั้นที่ว่ามันเป็นการพนันมอมเมา ที่อาจจะทำให้ใครหลายคนสูญเงินจำนวนมากได้ในพริบตา จนต้องมีกฎหมายออกมาป้องกัน เช่นเผยอัตราการดรอปไอเทมที่เราอยากจะได้ เพื่อจะได้คำนวณคร่าว ๆ และเป็นการดึงสติได้ว่าเราควรจะเสียเงินเพื่อคว้ามันมาหรือไม่
อย่างไรก็ตาม เว็บไซต์ Medium.com ได้เปิดเผยบทสัมภาษณ์เกมเมอร์ชาวญี่ปุ่นว่า เหตุใดคนถึงนิยมและชอบเกมการเล่นระบบนี้ คำตอบก็คือ
คนญี่ปุ่นชอบเล่นการพนัน มันเป็นประเทศที่เปิดกว้างมากเรื่องการพนัน และมันเป็นตลาดการพนันที่ใหญ่ที่สุดในโลก ดูอุตสาหกรรมตู้ปาจิงโกะสิ ว่ามันทำเงินได้เท่าไร!
ซึ่งน่าจะเป็นคำตอบที่ชัดเจนมาก ว่าทำไมระบบยอดฮิตนี้ถึงเริ่มที่ญี่ปุ่น และบูมที่ญี่ปุ่น (ดูเกม Fate Grand Order เป็นตัวอย่าง) แต่กลับถูกต่อต้านจากบางประเทศในโลก ดังนั้นจะบอกว่ามันเป็นระบบที่ไม่ควรมีเลยก็ไม่ได้อีก เพราะมันมีคนยอมจ่ายนั่นเอง และถ้ามันมากพอ ก็ถือว่าผู้พัฒนาจะได้เงินไปทำเกมต่อให้ดีขึ้นได้ ตรงส่วนนี้ต้องดูด้วยว่าเขาเอาเงินไปทำให้เกมดีขึ้นจริง ๆ ไม่ใช่กินเงินจากค่ากาชาเราอย่างเดียว
ทั้งรัก ทั้งเกลียด
ระบบกาชาถือเป็นระบบที่เกมเมอร์บางคนทั้งรัก ทั้งเกลียด เพราะเกมที่ชอบ จะเลิกเล่นก็ไม่ได้ จะไม่หาตัวละครที่ชอบก็ทำใจไม่ได้อีก เห็นคนอื่นเขามี เขาได้ ก็อยากมีบ้าง เอาแบบที่เราเห็นกันได้ปัจจุบันเลยก็คือเกมยอดฮิตอย่าง Genshin Impact ที่กำลังเป็นที่นิยมอยู่ในบ้านเราในขณะนี้
ในเกมใหม่ระยะหลัง ๆ ไม่ใช่คแ่ประสิทธิภาพของตัวละครและอาวุธเท่านั้น แต่การออกแบบ ดีไซน์ตัวละครที่สวยงาม ถูกใจแฟน ๆ ก็กลายมาเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ใครหลายคนยอมกดกาชาเพื่อหามาเป็นเจ้าของ หรือบางตัวละคร ความสามารถก็ไม่ได้ดีเด่นอะไร แค่เพราะมันสวย หล่อ คนก็ยินดีจะปาเงินใส่กันแล้ว ! แม้ว่าจะทำให้เราต้องกินมาม่าต่างข้าวกันไปหลายมื้อ แต่การมีคอสตูม หรือตัวละคร 5 ดาวมาไว้ในครอบครองก็รู้สึกดีอย่าบอกใคร แต่โปรดรู้ไว้ด้วยว่าความรู้สึกดีหรือเท่ มันใช้กินต่างข้าวไม่ได้นะเออ..
อย่างไรก็ตาม ระบบกาชานี่แหละที่ทำให้เกมเมอร์หลายคนหน้ามืดตามัว หมดเงินไปเป็นจำนวนมากจนถึงขั้นขู่ฆ่าทีมพัฒนาเกมก็ทำมาแล้ว ซึ่งหัวข้อนี้เราแนะนำให้ลองไปอ่านบทความ รวมอุทาหรณ์จากเรื่องเล่าและคดีดัง ชีวิตพังเพราะกาชาฯ กันดู
หากว่ากันตามตรงแล้ว ระบบกาชานั้น เป็นระบบที่อาจทำให้ผู้พัฒนาเกมเติบโตอย่างรวดเร็ว แต่อย่างไรก็ตามต้องดูด้วยว่ามันจะเป็นการเอารัดเอาเปรียบผู้เล่นมากจนเกินควรหรือไม่ ไมอย่างนั้นแล้วเชื่อเลยว่าต้องมีดราม่าระลอกใหญ่ตามมาแน่นอน
เรายังคงย้ำกันหลายรอบเมื่อมีการเขียนบทความเกี่ยวกับการเสี่ยงดวงหรือกาชาปองนั้น เราต้องควบคุมลิมิตกิเลสและการใช้จ่ายของเราให้ดี มิฉะนั้นแล้วกาชานี่ล่ะที่จะทำให้ชีวิตเราวายวอด และไม่ว่าเราจะรัก จะเกลียดระบบกาชายังไง เป็นความจริงที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ว่า เราอาจจะต้องเจอกับระบบเกมนี้ไปอีกนานเท่านานเลยทีเดียว
