ณ ตอนที่เริ่มเขียนบทความนี้ “OpenAI Five” ระบบปัญญาประดิษฐ์ของที่ก่อตั้งโดย Elon Musk ผู้ที่ได้ฉายาว่า Tony Stark เเห่งโลกความเป็นจริง ได้จัดการทีมมนุษย์ไปเเล้วว่า 4,000 ทีม ในการเล่นเกม Dota 2 ในระบบ 5vs5 ถือว่าเป็น “บอท” ที่น่าจะเก่งที่สุดเเล้วในก็นี้ก็ว่าได้ โดยมันเเพ้ให้กับมนุษย์ไปเพียง 30 ครั้ง หรือเเค่ราวๆ 0.7% ของการเเข่งขันทั้งหมดเท่านั้น

เเล้ว OpenAI Five มันคืออะไร มันมาจากไหน ทำงานยังไง เเล้วเราควรกลัวมัน เหมือนที่เรากลัว AI ในภาพยนตร์ต่าง ๆ หรือเปล่า ? เราจะมาเรียนรู้ไปพร้อมๆ กันในบทความนี้ โดยเราจะย่อเเละสรุปให้เข้าใจง่ายที่สุด ตั้งเเต่จุดเริ่มต้นของมัน จนถึงวิธีการปราบมันเลยทีเดียว

รู้จักกับ OpenAI กันก่อน

OpenAI ที่จริงเเล้วคือ “หน่วยงานวิจัย” ที่ทำการศึกษา เเละพัฒนา “ระบบ AI ที่เป็นมิตร**” เป็นหน่วยงานที่ไม่เเสวงหาผลกำไร ก่อตั้งโดยการร่วมทุนกันของ Elon Musk, Sam Altman และผู้ร่วมทุนรายอื่นๆ ด้วยเงินลงทุนกว่า 1 พันล้านเหรียญสหรัฐ โดยหวังว่าผลงานของพวกเขานั้นจะได้กลายเป็นสมบัติของมวลมนุษย์ ที่ทุกคนสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ ตามชื่อ OpenAI ของมัน

( **ระบบ AI ที่เป็นมิตร /  friendly AI – เป็นชื่อเรียกของ AI รูปเเบบหนึ่ง โดยจะเป็น AI ที่มีเเนวโน้มที่เป็นประโยชน์ เเละไม่คุกคามมนุษย์อย่างเรา ๆ ไม่ว่าจะทางใดก็ตาม)

ซึ่ง OpenAI ก็ได้มีผลงานเป็นของตัวเองหลายชิ้น เช่น OpenAI Gym เครื่องมือสำหรับพัฒนา AI รูปเเบบใช้งานง่าย สำหรับผู้ที่สนใจจะนำ AI ไปใช้ในด้านต่างๆ, AI ที่ใช้กับเกม RoboSumo เกมที่เป็นการเเข่งกันของหุ่นยนต์สองตัวพยายามดันอีกฝ่ายออกจากวงกลม ที่เป็นการวัดประสิทธิภาพของ AI เเต่ละตัว เป็นต้น

เเละ OpenAI Five ของเรา ก็คือ 1 ในการนำ OpenAI มาใช้ประโยชน์ โดยที่จะเป็นโปรเเกรม AI ที่ถูกสร้างมาเพื่อเล่น Dota 2 โดยเฉพาะ โดยเริ่มจากเป็นเเบบ 1vs1 ก่อน ที่ถูกเปิดตัวในงาน TI 2017 ที่ผ่านมา โดยในครั้งนั้น มันก็ได้ประกาศศักดาเป็นครั้งเเรก ด้วยการเอาชนะ Danylo “Dendi” Ishutin ผู้เล่นมืออาชีพจากทีม Natus Vincere ไปได้ทั้ง 2 เกม สร้างความตกตะลึงเเละเเปลกใจให้กับเเฟนๆ Dota 2 เเละคนอื่นๆ ที่ได้เห็นถึงความสามารถของมันอยู่ไม่น้อย

ชมการปะทะกันของ Dendi เเละ OpenAI ได้ที่คลิปด้านล่างนี้

OpenAI Five ทำงานยังไง ?

OpenAI Five ก็คือสิ่งที่มีความหมายตามชื่อของมัน OpenAI ที่ถูกสร้างเพื่อให้เล่นในเกม 5 คนนั้นเอง โดยที่จริงเเล้วมันคือระบบ Machine Learning เเบบหนึ่ง ไม่ใช่ Bot ที่เราชอบเจอกันในเกมทั่วๆ ไป

Machine Learning คืออะไร ? มันคือการทำให้ระบบของคอมพิวเตอร์ เรียนรู้ด้วยตัวของมันเอง พูดง่ายๆ ก็คือ เราจะพยามให้มันหาคำตอบ โดยข้อมูลที่เรามีให้ โดยจะขอยกตัวอย่างที่ตรงที่สุดก็คือ “การเอาชนะเกม Dota 2” ต่างจาก Bot ปรกติที่เล่นเกมตามโปรเเกรมที่มันถูกเซตขึ้นมาเท่านั้น

ตามที่สัญญากันไว้ตอนต้น ว่าเราจะอธิบายทุกอย่างให้เข้าใจง่ายที่สุด ดังนั้นเราจะไม่พูดอะไรให้ยาวมากเกินไป จะไม่มีการลงทฤษฎีให้ลึกมากในบทความนี้ ดังนั้นจึงขอให้ทุกคนคิดเเละจินตนาการตามที่กำลังจะเล่านี้ให้ดี 😀

OpenAI Five คือ bot ที่ถูกสั่งให้เล่นเกม Dota 2 ให้ชนะ โดยใช้ระบบ Machine Learning ในการเรียนรู้ ดังนั้นสิ่งมันที่มันทำคือการเล่น Dota 2 ไปเรื่อย ๆ เพื่อหา “วิธีที่ดีที่สุด” ในการชนะเกม ตามสถานการณ์ต่าง ๆ ที่ไม่เหมือนกัน เช่น Hero ต่างกัน ออก Item ไม่เหมือนกัน

โดยมันจะลองวิธีต่างๆ ไปเรื่อยๆ อย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย ด้วยความเป็นคอมพิวเตอร์ของมัน ทำให้ใน 1 วัน มันสามารถเล่น Dota 2 ได้ เป็นเวลาเท่ากับที่มนุษย์เล่นถึง 180 ปี !! พูดง่าย ๆ ก็คือ ใน 1 วัน เราอาจเล่น Dota 2 ได้เต็มที่ 24 ชม. เเต่ OpenAI ใช้เวลา 1 วันเท่ากับเรา เเต่มันเล่นไปได้ถึง 1.5 ล้าน ชม. ลองคิดดูเล่น ๆ ก็ได้ว่า ใน 1 วันนั้น มันได้จำลองสถานการณ์ต่าง ๆ เล่นกับตัวเองไปเเล้วกี่เกมกันเเน่

ที่มันทำเเบบนี้ได้ ก็ด้วย CPU 128,000 ตัว เเละ GPU อีก 256 ตัวตามลำดับ ซึ่งเเน่นอนว่าห่างชั้นกับคอมพิวเตอร์ที่เราใช้เล่น Dota 2 เเบบไม่เห็นฝุ่น ทำให้เมื่อเวลาผ่านไป OpenAI Five จึงจะเก่งขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อมันได้ลองเล่นวิธีใหม่ๆ มากขึ้นตามลำดับ เหมือนกับมนุษย์ที่ยิ่งทำอะไรซ้ำ ๆ ก็จะยิ่งเก่งขึ้นนั้นเอง

ชมวิธีการทำงานของ OpenAI Five ได้ที่คลิปด้านล่างนี้

เเล้วเราควรจะกลัวมันหรือไม่ ?

จากที่กล่าวไปข้างบน ตอนนี้หลายคนอาจจะเริ่มกลัว OpenAI Five ขึ้นมาเเล้วบ้าง ว่าในอนาคตมันจะเก่งจนเราปราบมันไม่ลงเลยหรือเปล่า คำตอบนั้นมีทั้ง “ใช่” เเละ “ไม่ใช่”

เริ่มจาก “ใช่” ก่อน ในอนาคต AI เหล่านี้จะเก่งขึ้นจนยากที่จะปราบได้จริงๆ เพราะมันได้ลองวิธีต่าง ๆ จนเเทบครบทุกความเป็นไปได้ที่จะเกิดขึ้นในเกมหมดเเล้ว ไม่ว่าเราจะแผนไหนสู้กับมัน ก็จะล้วนเป็นวิธีที่มันเคยเจอมาเเล้วทั้งสิ้น เเละมันก็รู้ด้วยว่าควรจะรับมือเเผนที่เราเล่นยังไง

เเต่ในส่วนคำตอบที่ว่า “ไม่ใช่” นั้น โดยรวมก็คือข้อจำกัดในการเรียนรู้ของมัน ทำให้ OpenAI Five ยังพอมีจุดอ่อนให้เราใช้ปราบมันได้บ้าง เพราะในความเป็นจริงเเล้ว AI พวกนี้นั้นยัง “คิดเองไม่เป็น” นั้นเอง

อธิบายคำว่า “คิดไม่เป็น” นี้ก่อน กล่าวง่ายๆ ก็คือ AI พวกนี้ยังคิดเองตามสถานการณ์เฉพาะหน้าที่มันไม่เคยเจอยังไม่เป็น หรืออาจแก้ปัญหาได้ไม่ดีเท่าไหร่ สิ่งที่เราเห็นมันทำในเกม คือการตอบโต้ตามข้อมูลที่มันมีเท่านั้น

เพราะงั้น ถ้าเราเล่นกับมันเเบบเเปลกๆ OpenAI Five ก็จะไม่รู้ว่าเราควรจะรับมือกับมันยังไง อย่างเช่นในตอนที่มันยังเป็นเเบบ 1vs1 ผู้เล่นกลุ่มเเรกๆ ที่ชนะมันได้ ก็ใช้เเผนเเปลก ๆ ที่มันไม่เคยเจอมาก่อน เช่นการลากครีปวนไปวนไปมาเป็นต้น เเค่นี้ก็เพียงพอที่ทำให้มันงงเป็นไก่ตาเเตกได้เเล้ว

สำหรับ OpenAI Five ที่กำลังเปิดให้ซัดกันอยู่ตอนนี้ ทีมที่ชนะได้อย่าง Alpha Red เเละกลุ่มผู้เล่นชาวไทย/ต่างประเทศระดับ Top คนอื่นๆ ที่สามารถเอาชนะมันได้ ก็เผยว่า พวกเขาได้ใช้วิธีเเปลก ๆ ในการสู้กับ เช่นออก Item เเปลกๆ กับ Hero บางตัวที่ไม่น่าจะเป็นไปได้ เช่นการให้ Riki ออก Radiance เป็นต้น (ยกตัวอย่าง) หรือวิธีการเล่นเเปลกๆ เช่นการหลอกวาร์ป ก็ใช้ได้ผลเช่นกัน

นอกจากนี้ เพราะความเป็นไปได้ในการเล่น Dota 2 นั้นมีเยอะมาก การเรียนรู้ของ OpenAI Five จึงถูกจำกัดไว้หลายส่วน เช่นในตอนนี้ มันยังเล่น Hero เป็นจริงๆ เเค่ 18 ตัวเท่านั้น อีกทั้งระบบการเรียนรู้ของมันยังถูกปิดในช่วงที่เอามาให้เราเล่นนี้ด้วย

ระหว่างที่กำลังเปิดให้ทุกคนเข้ามาปราบนี้ นี้มันจะยังไม่เรียนรู้อะไรใหม่ ๆ เนื่องจากระบบถูกปิดเอาไว้ แผนการต่าง ๆ ที่เคยใช้จัดการมันได้ ก็จะยังใช้ได้ผลไปจนกว่ามันจะเริ่มเรียนรู้อีกครั้ง

สรุป OpenAI Five

• มันคือ Bot ของเกม Dota 2 ที่มี Machine Learning ในการเรียนรู้ โดยเล่นกับตัวเองทุกวัน ไปแล้วกว่า 45,000 ปี เทียบกับเวลาของมนุษย์
• มันจะเล่นกับตัวเองไปเรื่อย ๆ เพื่อหาวิธีที่ดีที่สุดในการเอาชนะเกม เเละรับมือกับการเล่นเเบบต่าง ๆ ของมนุษย์ โดยยิ่งเวลาผ่านไป มันก็จะยิ่งค้นพบวิธีที่ว่านั้นมากขึ้น และดีขึ้นทุกวัน
• OpenAI Five เล่น Dota 2 ด้วยข้อจำกัดหลายอย่าง เช่น เล่น Hero ได้เเค่ไม่กี่ตัว เล่น Hero ที่ล่องหน/เเยกร่างไม่ได้ ใช้ item บางอย่างไม่ได้ เเละไม่มีการใช้ Carries เพื่อสอดแนม เป็นต้น
• จริงๆ แล้ว มันคิดเองไม่เป็น สิ่งที่เราเห็นมันทำในเกม คือมันทำตามข้อมูลที่มีอยู่ในคลังของมัน ซึ่งก็ได้จากการเล่นกับตัวเองซ้ำ ๆ ที่ว่าไป
• ดังนั้นหากมันเจอกับเหตุการณ์ หรือวิธีการเล่นแปลก ๆ ของมนุษย์ มันจึงไม่รู้ว่าควรรับมือยังไง เป็นที่มาของความพ่ายแพ้ของมันในที่สุด
• ถึงกระนั้น มันก็ชนะมนุษย์ไปได้กว่า 4,400 ครั้ง เเละเเพ้เเค่ราวๆ 40 กว่าครั้งเท่านั้น (ณ.ตอนที่เขียนบทความนี้เสร็จ) แสดงให้เห็นว่าวิธีส่วนใหญ่ที่เราเล่น ล้วนเคยผ่านตาของ OpenAI Five มาเเล้วทั้งสิ้น

เพราะฉะนั้นในตอนนี้เราจึงยังไม่จำเป็นต้องกลัวเจ้า AI ตัวนี้ จินตนาการของมนุษย์คืออาวุธที่ทรงพลังเเละล้ำลึกที่สุด ที่เเม้เเต่ AI ยังมิอาจคาดเดาได้ AI อาจคำนวนการโจมตี การเดิน การนับสกินต่าง ๆ ได้อย่างเเม่นยำ เเต่มันยังไม่สามารถคิดเเผนการประหลาด บ้า ๆ บอ ๆ เเบบที่เราชอบทำกันได้ในตอนนี้

ก็ถือว่าเป็นเรื่องที่ดีสำหรับอนาคตของทั้งวงการเกมเเละต่อมวลมนุษย์ เพราะโครงการ OpenAI นี้ถือว่าเป็นสมบัติของพวกเราทุกคน ตามเจตนารมณ์ของผู้ก่อตั้ง ในอนาคตเราอาจไม่ต้องหัวร้อนกับคนจริงๆ อีกต่อไป เพียงเเค่ใช้บริการ AI เหล่านี้ คุณก็สามารถสนุกกับเกมได้อย่างมีระดับเช่นกัน

ลองคิดเล่น ๆ ดูว่า อนาคตเราอาจมี “Bot ทีม OG” ซึ่งเก่งเท่ากับทีม OG จริง ๆ ให้เล่นด้วยก็เป็นได้ เเค่คิดก็สนุกเเล้ว 😀