เรียกได้ว่าเป็นผลงานสุดร้อนแรงสำหรับเกมอินดี้สยองขวัญสุดแปลกอย่าง Horses หลังถูกแบนจากสองร้านค้าใหญ่บนโลกดิจิทัลทั้ง Steam และ Epic Games จนทำให้ปัจจุบันสามารถวางขายได้เพียงที่เดียวบน GOG เท่านั้น
แต่เพราะ Horses เป็นเกมที่มีแนวคิดสุดเฉพาะตัว เนื้อหาจัดจ้าน และรูปแบบการเล่าเรื่องที่อึดอัด–กดดันอย่างถึงที่สุด เราจึงอยากพาเกมเมอร์ที่สนใจไป สรุปเนื้อเรื่อง Horses และตีความประเด็นสำคัญ ที่ถูกซ่อนอยู่ในเกมนี้ เพื่อให้เข้าใจ Message ที่ผู้สร้างตั้งใจสื่อออกมา
ทำไม Horses ถึงถูกแบน ?
แม้เกมจะไม่ได้ประกาศสาเหตุอย่างเป็นทางการ แต่มีการพูดคุยกันในหมู่ผู้เล่นว่า Horses ถูกแบนเพราะ ในเวอร์ชันที่ส่งให้ Steam ตรวจ มีฉากที่ตัวละคร NPC เด็กผู้หญิงไปปรากฏอยู่ร่วมฉากกับ “เหล่าทาสม้า” ซึ่งสร้างความเสี่ยงด้านนโยบายด้านคุ้มครองผู้เยาว์
แม้ทีมงานจะแก้ไขและเปลี่ยนให้ตัวละครเป็นผู้ใหญ่แล้วก็ตาม แต่แพลตฟอร์มทั้ง Steam และ Epic Games ก็ยังเลือกไม่อนุญาตให้วางขายอยู่ดี
หากใครยังไม่เคยลอง สามารถเข้าไปอ่าน รีวิวแบบเต็มของ Horses เพื่อทำความเข้าใจโทนของเกมก่อนอ่านสรุปเนื้อเรื่องนี้ได้ที่นี่: รีวิว Horses – คน ม้า ปีศาจ เกมสยองขวัญสุดแปลกที่โดนแบนบน STEAM
สรุปเนื้อเรื่อง Horses
เรื่องราวเล่าผ่านมุมมองของ อันเซลโม (Anselmo) ชายหนุ่มที่ถูกครอบครัวส่งให้ไปทำงานรับจ้างชั่วคราว 14 วันในฟาร์มชนบท เพราะชีวิตที่ไม่เอาไหน ไม่ตั้งใจทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอัน
แต่การมาหาเงินเพียงไม่กี่วัน ได้กลายเป็นเหตุการณ์ที่เปลี่ยนชีวิตเขาไปตลอดกาล เพราะฟาร์มแห่งนี้ มีความลับอันโหดร้ายซ่อนอยู่ด้านหลังรั้วไม้
“ม้า” ที่แท้คือมนุษย์
เมื่อมาถึง อันเซลโมได้พบกับเจ้าของฟาร์ม และเริ่มต้นทำงานง่าย ๆ อย่างการเก็บผักและดูแลบ้าน
แต่ไม่นานอันเซลโมก็ค้นพบว่า “ม้า” ที่ถูกเลี้ยงไว้ในฟาร์ม ที่จริงแล้วกลับไปคนงานทาสที่ถูกสวมหน้ากากม้าเอาไว้ และถูกปฎิบัติเหมือนกับเป็นม้าจริง ๆ
คนงานเหล่านี้ถูกบังคับให้ทำงานหนักในสภาพเหมือนเป็นสัตว์รับใช้ ถูกปฏิบัติราวกับไม่มีตัวตน
พูดไม่ได้
คิดไม่ได้
เลือกไม่ได้
พวกเขาถูกลดทอนจนไม่ต่างจากเครื่องจักรที่รอวันพัง
สังคมร่วมกดขี่
อันเซลโมเริ่มตระหนักว่า “ม้า” เหล่านี้ไม่ได้มาอยู่ที่นี่ด้วยความสมัครใจ ขณะเดียวกันไม่ใช่แค่เจ้าของฟาร์มเท่านั้นที่ใช้งานกดขี่เหล่าม้า เหล่าผู้มีอำนาจคนอื่น ๆ ต่างแวะเวียนมาใช้ประโยชน์จาก “ม้า” ในฟาร์มกันตามใจชอบ
ระบบอันโหดร้ายที่ปฎิบัติกับคนอย่างไม่ใช่มนุษย์นำไปสู่การฆ่าตัวตายของม้า
การทำร้ายร่างกายจนม้าบางตัวเสียชีวิต
รวมไปถึงการใช้ความรุนแรงทางเพศอีกด้วย
ลินดาและฟิเอโร – แสงสุดท้ายของความหวัง
ระหว่างหาทางเอาตัวรอดให้ครบ 14 วัน ทำตัวไหลไปตามระบบแบบไม่ตั้งคำถาม อันเซลโมได้ช่วยดูแลรักษาอาการบาดเจ็บของทาสหญิงคนหนึ่งที่บอกว่าตนเองชื่อ ลินดา (Linda) โดยเธอแอบติดต่อกับ ฟิเอโร (Fiero) ทาสอีกคนที่เคยหลบหนีสำเร็จ และแฝงตัวอยู่ใกล้ ๆ ฟาร์มพร้อมกับกำลังวางแผนช่วยทุกคนออกไป
อันเซลโมจึงถูกดึงเข้าไปเกี่ยวข้องในแผนการหลบหนี แต่แผนกลับล้มเหลวจนถูกเจ้าของฟาร์มจับได้
ฟิเอโรถูกทรมานตรึงไว้กับกางเขนจนตายพร้อมฝากฝังขอร้องให้อันเซลโมช่วยเหลือลินดาให้ได้ก่อนที่การล้างสมองของเธอจะสมบูรณ์จนเธอสูญเสียจิตใจ
อันเซลโมตัดสินใจช่วยเหลือลินดา แต่ระหว่างหลบหนีกลับถูกจับโดยเจ้าของฟาร์ม ขณะที่อันเซลโมกำลังจะถูกทำให้กลายเป็น “ทาสม้า” ตัวใหม่ ลินดาได้สติและช่วยเหลือพร้อมจัดการเจ้าของฟาร์มลงได้ทัน
การลุกฮือของผู้ถูกกดขี่
สุดท้ายลินดาได้เปลี่ยนเจ้าของฟาร์มให้กลายเป็น “ม้า” เพื่อพิพากษาความผิดทั้งหมดที่เขาเคยทำ
ฉากสุดท้าย ทาสม้าทั้งหมดในฟาร์มมารวมตัวกันไว้อาลัยถึงฟิเอโร ก่อนที่ลินดาจะมอบหน้ากากม้าของฟิเอโรให้เขาสานต่อ
พร้อมยืนยันว่าอันเซลโม “เป็นพวกเดียว” กับเหล่าม้าแล้ว ก่อนที่ทั้งหมดจะเดินออกจากฟาร์มพร้อมกันอย่างสง่างาม เป็นสัญลักษณ์ของการ คืนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
ประเด็นตีความใน Horses – สังคม, โครงสร้างอำนาจ และตัวตนที่ถูกลบ
แม้ Horses จะเล่าเรื่องผ่านงานภาพแบบสุดขั้วและโครงเรื่องที่หนักหน่วง (พร้อมสอดไส้อารมณ์ขำแบบขม ๆ เอาไว้) แต่โครงสร้างหลักของเรื่องล้วนมุ่งเน้นการวิจารณ์สังคม การวิจารณ์ต่อระบบที่กดขี่มนุษย์ให้ “กลายเป็นสิ่งอื่น” จนสูญเสียศักดิ์ศรีความเป็นคน
“ความอยุติธรรมไม่ได้เกิดจากคนเลวคนเดียว แต่เกิดจากระบบที่ทุกคนร่วมรักษาไว้”
1) ระบบฟาร์ม = อำนาจนิยมที่ลดทอนความเป็นมนุษย์
ฟาร์มในเรื่องไม่ใช่เพียงพื้นที่ธรรมดา แต่เป็นสัญลักษณ์ของระบบที่ลดทอนมนุษย์ให้เหลือคุณค่าเพียงแค่ในฐานะ “ทรัพย์สิน” ที่สามารถซื้อขายแลกเปลี่ยนได้ตามใจ
ผู้คนถูกทำให้ไม่สามารถพูดได้ ไม่มีสิทธิเลือกสิ่งที่ตนเองต้องการ ไม่มีตัวตนของตัวเอง และถูกกำกับด้วยการควบคุมทั้งร่างกายและจิตใจ
สะท้อนถึงสังคมที่มี การใช้อำนาจเกินขอบเขต การควบคุมด้วยความกลัว ซึ่งเป็นสิ่งที่เราพบเห็นกันได้ในโลกยุคปัจจุบันจนชินชา
แถมเหล่าผู้มีอำนาจที่ควรจะช่วยเหลือ “มนุษย์” คนอื่น ๆ กลับร่วมมือกันเพื่อรักษาผลประโยชน์ของตนเอง
สิงที่เกิดขึ้นจึงไม่ใช่ความชั่วร้ายของคนเพียงคนเดียวแต่เป็นระบบของการกดขี่ ที่ถูกทำให้ “เป็นเรื่องปกติ” ได้สำเร็จ
2) “หน้ากาก” และการถูกทำให้ไร้เสียง = การลบตัวตนด้วยโครงสร้างสังคม
การที่ผู้ถูกกดขี่ต้องสวมหน้ากากและถูกห้ามสื่อสาร คือสัญลักษณ์ของการที่ผู้กดขี่ต้องการ ลบตัวตน ลบความทรงจำ ลบเรื่องราวในอดีต
นี่คือ “ความรุนแรงทางอัตลักษณ์” (identity violence) มุ่งเน้นการทำลายตัวตนของบุคคลจนไม่หลงเหลืออะไร
ในโลกความจริงเราก็เห็นการพยายาม “จัดการ” ผู้คนที่แตกต่างหรือไม่ได้อยู่ใน “ระบบ” แบบที่ผู้มีอำนาจต้องการ
ผู้คนเหล่านี้ตกเป็นเป้าหมายในการใช้ความรุนแรง ตบตีจัดการจนกว่าจะเปลี่ยนแปลงตนเองให้เข้ากับสังคมที่ถูกกำหนด
เมื่อมนุษย์ไม่มีชื่อ ไม่มีเสียง สุดท้ายก็ถูกมองเป็นเพียง “แรงงาน” หรือ “ทรัพยากร” เป็นตัวเลขที่มีค่าในฐานะสิ่งของเท่านั้น
3) ผู้มีอำนาจที่เห็นแต่ประโยชน์ของตนเอง (นักธุรกิจ / นักบวช / สัตวแพทย์) = สถาบันสังคมที่ร่วมกดขี่
ระหว่างการเล่น เราจะได้เจอกับตัวละครอื่น ๆ ที่ปรากฎตัวมาเยี่ยมฟาร์ม และทำเหมือนกับ “ทาสม้า” นั้นเป็นเรื่องปกติ อย่างที่ควรจะเป็น
ตัวละครเหล่านี้เป็นตัวแทนของ สามเสาหลัก (นักธุรกิจ นักบวช แพทย์) ที่ควรเป็นที่พึ่งพิงหรือผู้นำพาสังคมให้มุ่งหน้าไปในทิศทางที่ถูกต้อง แต่ใน Horses กลับไม่ได้เป็นแบบนั้น
- ธุรกิจที่แสวงหาผลกำไรจากมนุษย์พร้อมยืนยันว่าทุกอย่างอยู่ในระบบที่เหมาะสมอย่างที่ควรจะเป็น
- ศาสนาหรือสถาบันทางศีลธรรม ที่ควรจะปกป้องผู้คนแต่กลับร่วมสร้างความชอบธรรมให้การกดขี่ ประกาศตัวกล่าวอ้างว่าสิ่งที่เกิดขึ้นเป็นผล “กรรม” หรือ “บาป” ที่ทาสม้าสมควรได้รับ
- วิชาชีพของแพทย์หรือกลุ่มคนที่มีความรู้ ที่ควรใช้วิทยาการเพื่อช่วยเหลือสังคม แต่กลับนำความรู้ที่มีมารับใช้ผู้มีอำนาจและหาผลประโยชน์ข้างเคียงให้กับตนเอง
ดังนั้นการนำเสนอของเกมคือการประกาศว่า “ความไม่ยุติธรรมไม่ได้เกิดจากคนเลวคนเดียว” แต่เกิดจาก เครือข่ายผลประโยชน์ที่ตั้งใจรักษาตำแหน่งที่ยืนของตัวเองในระบบสังคมเอาไว้
เป็นการร่วมมือกันโดย “ทาส” เบื้องล่างได้แต่ก้มหน้ารับชะตากรรม
4) อันเซลโม = ตัวแทนของ “คนที่เริ่มเห็นความจริง”
“ถ้าคุณเห็นความอยุติธรรม คุณจะเลือกทำอะไร?”
อันเซลโมเริ่มเรื่องในฐานะคนนอก เขาไม่รู้ว่าเกิดอะไรขึ้นในฟาร์มแห่งนี้ แต่ก็เข้ามาในฐานะ “ผู้มีอำนาจ” แม้จะไม่สูงแต่ก็เพียงพอต่อการให้คุณให้โทษเหล่าทาสในระบบ
ในฐานะผู้เฝ้ามองและส่วนหนึ่งของระบบ อันเซลโม มาถึงทางแยกในการเลือก ว่าจะเข้าร่วมกับผู้มีอำนาจเพื่อความปลอดภัยและ “ผลประโยชน์”
หรือ สนับสนุนทาสผู้ถูกกดขี่แต่ต้องเสี่ยงกับอันตราย
การตัดสินใจของเขาสะท้อนประเด็นว่า คนธรรมดา ๆ หรือผู้ที่ไม่ได้อยู่ในจุดต่ำสุดของห่วงโซ่ จะเลือกทำอย่างไรเมื่อเห็นความอยุติธรรมภายในสังคม
5) ฟิเอโร = ความหวัง, การต่อสู้, และความสูญเสียของขบวนการปลดปล่อย
ฟิเอโรทาสม้าหนุ่มที่หลบหนีไปคนแรกแต่เลือกที่จะแฝงตัวหาทางช่วยเหลือคนอื่นเป็นตัวแทนของผู้ที่ยืนขึ้นสู้ก่อนใคร
เขาเป็นสัญลักษณ์ของ: การลุกขึ้นต่อต้านแม้รู้ว่ามีโอกาสพ่ายแพ้, ความเสียสละของผู้ที่เริ่มต้นการเปลี่ยนแปลง และความเจ็บปวดของผู้ที่ถูกระบบทำลายเพื่อให้ผู้อื่นกลัว
ฉากสุดท้ายของเกมในงานเผาศพของฟิเอโรและการส่งมอบหน้ากากสะท้อนให้เห็นว่าในการต่อสู้เพื่อเปลี่ยนแปลงสังคมนั้น อุดมการณ์จะยังคงอยู่และส่งต่อให้รุ่นถัดไป
6) ตอนจบ = การตีความเรื่อง “ความเป็นมนุษย์ถูกคืนกลับมา”
ฉากท้ายสุดที่กลุ่มทาสรวมตัวกันเดินออกจากฟาร์ม จึงไม่ใช่แค่การหลบหนี
ตัวฉากนำเสนอว่า “ม้า” เดินขบวนออกมาอย่างชัดเจน เป็นสัญลักษณ์ของ การคืนศักดิ์ศรี การล้างอำนาจเก่า พวกเขาไม่ใช่ทรัพย์สินของใครอีกต่อไป
ชีวิตของอันเซลโมผู้เลือกยืนอยู่กับผู้ถูกกดขี่และเลือกสานต่อความเชื่อในการต่อต้านกับอำนาจจึงไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป
เช่นเดียวกับอีกหลายคนในสังคมของเรา ที่มีผู้เลือกเส้นทางอันยากลำบากในการต่อต้าน “ระบบ” ที่ถูกวางรากฐานเอารัดเอาเปรียบผู้คนมานานแสนนาน
ปัจจุบัน (12 ธ.ค. 2568) – Horses สามารถหาซื้อและดาวน์โหลดได้เฉพาะบน GOG เท่านั้น หลังถูกถอดออกจาก Steam และ Epic Games
หากใครชอบงานสยองขวัญเชิงสังคม เนื้อหาหนัก และต้องการลองสัมผัสด้วยตัวเอง ก็สามารถเข้าไปดูรายละเอียดเกมได้ที่ GOG: https://www.gog.com/en/game/horses
