“ญี่ปุ่น” คือบ้านเกิดของผู้พัฒนาชื่อดังของวงการเกมจำนวนมาก ตั้งเเต่ Nintendo, Sony, Namco Bandai, Konami เเละอีกมากมาย ถึงกระนั้น นอกจากงานที่พวกเขาถนัด เราก็ไม่ค่อยได้ยินชื่อของบริษัทเหล่านี้ในการเเข่งขันด้านอื่น ๆ ในวงการเท่าไหร่นัก ในประเทศญี่ปุ่นเอง เเนวคิดของการเล่นเกมเเบบ tournaments เเละการเล่นเกมในฐานะที่เป็นผู้ชม (gaming as a spectator) ก็เพิ่งจะเริ่มไม่ไม่นานนี้เอง

Paolo Gianti ผู้จัดการฝ่ายพัฒนาธุรกิจในอุตสาหกรรมเกมของญี่ปุ่น ได้อธิบายถึงพัฒนาการของ Esport ในญี่ปุ่นที่เริ่มจากจุดที่ไม่มีอะไรอยู่เลย จนถึงอนาคตต่อจากนี้ของวงการในญี่ปุ่น ว่าอะไรเป็นสิ่งที่ทำให้ Esports ของญี่ปุ่นเป็นอยู่อย่างทุกวันนี้

ตลาดเกมที่ไม่มีคู่เเข่ง

ด้วยจำนวนผู้เล่นกว่า 67.6 ล้านคน ญี่ปุ่นคือตลาดของเกมเมอร์ที่ใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลก โดยอาจจะเทียบได้กับจีนซึ่งอยู่ในอันดับ 2 ได้เลยทีเดียว ญี่ปุ่นยังมีเกมชื่อดังนับสิบที่เป็นแฟรนไชส์ยอดฮิตของโลก โดยเฉพาะในฝั่งตลาดตะวันตก เช่น Mario, Final Fantasy, Metal Gear, Pokémon เเละที่กำลังเป็นกระเเสอยู่ในตอนนี้อย่าง Resident Evil ก็เป็นหนึ่งในนั่นเช่นกัน

Paolo Gianti ซึ่งขณะนี้เป็นผู้อำนวยการฝ่ายพันธมิตรเชิงกลยุทธ์และธุรกิจที่ QBIST และอดีตผู้บริหารที่ Nintendo ยุโรปอธิบายว่า ตลาดญี่ปุ่นยังยากที่จะตีให้เเตก แม้แต่กับบริษัทในเอเชียอื่นๆ ด้วยก็ตาม

“เกมที่ได้รับความนิยมทั้งหลาย รวมถึงเกมมือถือ เกือบทั้งหมดนั้นถูกพัฒนาขึ้นที่ญี่ปุ่น โดยบริษัทของคนญี่ปุ่น”

เขาอธิบายเพิ่มเติม ว่ามันจึงเป็นการยากที่จะเห็นเกมจากต่างประเทศเข้ามาเเล้วประสบความสำเร็จ เเม้เเค่จะให้ติดในอันดับ Top 20 หรือ 30 ก็ตาม ญี่ปุ่นจึงเป็นตลาดที่เเปลกเป็นอย่างมาก

ตัวอย่างที่ง่ายที่สุด PlayStation 4 ของ Sony มียอดขายในประเทศกว่า 7.5 ล้านเครื่อง เเต่กับ Xbox One จาก Microsoft กลับมียอดขายเเค่ 1 เเสนเครื่องเท่านั้น

ความแปลกนี้เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยอธิบายว่า ทำไม เกม Esports เบอร์ใหญ่ชื่อดังระดับโลกอย่าง League of Legends, Dota หรือเเม้เเต่ Rocket league ซึ่งเป็นเกมต่างชาติ จึงไม่ค่อยได้รับความนิยมในญี่ปุ่นเท่าไหร่นัก

รายงานส่วนใหญ่ระบุว่า กฏหมายที่เข้มงวดเกี่ยวกับการสุ่ม/การพนันในเกม ของญี่ปุ่นเองคือตัวการที่อยู่เบื้องหลังความล้าช้าในการเติบโตของ Esport ของประเทศ เเต่ Gianti มองว่า สาเหตุของเรื่องนี้น่าจะมาจากของวัฒนธรรมของคน มากกว่าที่จะเป็นเรื่องของกฏหมาย

“เกม MOBA โดยรวมนั้นไม่ได้รับความนิยมอย่างมากในญี่ปุ่น ที่จริงแล้ว เกมใดก็ตามที่ต้องมีการสร้างทีม และต้องร่วมมือกับคนอื่น ๆ ก็มักจะไม่ได้รับความนิยมเช่นกัน คนญี่ปุ่นชอบเล่นกับ AI เพราะพวกเขาไม่อยากที่จะมีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่น และมันยังช่วยให้พวกเขาไม่ต้องเจอกับคนจริง ๆ ที่อาจรบกวนพวกเขาในระหว่างการเล่นได้”

สำหรับเกม Fighting ในรูปเเบบ 1vs1 นั้นยังถือว่าเป็นข้อยกเว้นอยู่บ้าง เพราะเป็นเกมที่มีประวัติยาวนาน มาตั้งเเต่ครั้งที่ Street Fighter II วางจำหน่ายในปี 1991 อย่างไรก็ตาม ความแตกต่างยังคงเกิดขึ้นระหว่างทัวร์นาเมนต์การเล่นเกมหรือ “game taikai” (ゲーム大会) และ Esports จากฝั่งตะวันตก โชคดีที่ความต่างนี้กำลังเปลี่ยนแปลงไปเช่นกัน โดยเราสามารถเห็นโฆษณาทางทีวีเกี่ยวกับ “Esports” อย่างแพร่หลายมากขึ้นในปัจจุบัน

การเติบโตอย่างช้า ๆ สู่ใบอนุญาตการเป็น Pro Player

หัวหอกสำคัญที่จะกำหนดการเติบโตของ Esports ของญี่ปุ่นในตอนนี้คือ Japanese Esports Union (JESU) ซึ่งประกอบด้วยตัวเเทนจาก 26 บริษัทเกมชื่อดัง ทั้ง Sony, Tencent Japan เเละ Namco Bandai โดยเป็นหน่วยงานที่จะมอบใบอนุญาตให้เเก่ Pro Player ชาวญี่ปุ่นทั้งหลาย

ในญี่ปุ่น มีกฏหมายที่ห้ามไม่ให้จัดการเเข่งที่มีเงินรางวัลรวมสูงกว่า 1 เเสนเยน หากงานนั้นเป็นงานที่จัดขึ้นเพื่อโปรโมตเกมโดยเฉพาะ เเต่ด้วยคำเเนะนำของ JESU ในขณะนี้ มีโปร 130 ที่สามารถเเข่งขันในรายการทีมีเงินรางวัลสูงกว่านั้นได้เเล้ว อย่างไรก็ตาม Gianti กล่าวว่า ระบบนี้อาจปิดไปกั้นบางส่วนของอุตสาหกรรมที่ยังไม่เบ่งบาน บริษัทที่ไม่ได้รับการคัดเลือกจาก JESU เห็นได้ชัดว่าจะต้องเจอกับอุปสรรคอย่างมากกว่าที่จะได้รับการยอมรับในญี่ปุ่น ในฐานะผู้จัด Esports

ในงาน Tokyo Game Show 2018 การเปิดตัว Esports ของญี่ปุ่นนั้นได้รับความสนใจอย่างมาก โดยได้รับการสนับสนุนจากทั้งบริษัทในเครือของ JESU เอง บริษัทในประเทศอย่าง Suntory ร้านสะดวกซื้อชื่อดัง Lawson เเละเเบรนเสื้อผ้าต่าง ๆ ก็ร่วมสนับสนุนในครั้งนั้นด้วย

เเละในช่วงปีใหม่นี้ รัฐบาลโตเกียวได้ประกาศเเล้วว่า จะเป็นเจ้าภาพจัดงาน Esports ด้วยงบประมาณกว่า 50 ล้านเยน โดยเป็นการร่วมมือกันของรัฐบาลเเละ JESU โดย Gianti กล่าวว่า นี่เป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้นมากที่เราจะได้เห็นการเปลี่ยนเเปลงในครั้งนี้ โดยเฉพาะการที่มันเป็น 1 ปีก่อน Olympic Game ด้วยเเล้ว

ไม่เเน่ว่าญี่ปุ่นอาจเป็นชาติเเรก ที่สามารถผลักดัน Esports ให้ไปสู่ระดับ Olympic ก็เป็นได้ ญี่ปุ่นนั้นไม่ใช่ประเทศที่จะให้โลกมาเปลี่ยนให้มาตั้งเเรกอยู่เเล้ว พวกเขาเปลี่ยนเเปลงได้ด้วยตัวเอง เพียงเเค่ต้องใช้เวลาเท่านั้น อนาคตของวงการ Esports ญี่ปุ่นจะเป็นอย่างไรต่อไป เราคงจะได้เห็นกันในเร็วๆนี้

Source : esportsobserver.com